خانه / آرشیو / سال دوم - شماره 1395 / ارزیابی اعتبار مجلات؛ روش های کاربردی شناسایی

ارزیابی اعتبار مجلات؛ روش های کاربردی شناسایی

انواع مجلات از لحاظ نمایه و شناسایی

به طور معمول در ایران پنج نمایۀ مطرح وجود دارد که این نمایه‌ها عبارتند از؛

  • نمایۀ ISI
  • نمایۀ Scopus
  • نمایۀ Pubmed
  • نمایۀ ISC
  • نشریات علمی پژوهشی و علمی ترویجی مورد تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

روش و نشانی بررسی عنوان مجله در مورد هر یک از انواع نمایه‌نامه‌ها به شرح ذیل است؛
123

  • بررسی نمایۀ ISI

برای این منظور از MasterList  و JCR استفاده کنید.

qبعد از جست‌وجوی مجلۀ مورد نظر و بررسی Coverage مجلۀ مورد نظر، در صورتی که مجلۀ مورد جست‌وجوی در یکی از نمایه نامه‌های زیر (شکل شمارۀ ۱) باشد آن مجله جزء مجلات WOS و به قولی ISI است.
1234566شکل شمارۀ ۱: نمایه نامه‌های مورد استناد

بعد از جست‌وجوی مجلۀ مورد نظر در مجموعۀ JCR از WOS، در صورت یافتن مجله در JCR دسترسی به شاخص‌های مختلف مجلۀ مورد نظر و IF آن امکان‌پذیر است.
3333344444444444444444

  • بررسی نمایۀ Scopus

برای این منظور از Scimago و Scopus Source List استفاده کنید.

بعد از جست‌وجوی مجلۀ مورد نظر در مجموعۀ Scimago از Scopus، در صورت یافتن مجله در Scimago دسترسی به شاخص‌های مختلف مجلۀ مورد نظر امکان‌پذیر است.
r

در این لیست امکان دسترسی به مجلات مورد تأیید Scopus و به نحوی نمایه شده در Scopus وجود دارد.
22222222222222222222222

  • بررسی نمایۀ Pubmed

برای این منظور از NLM Catalog استفاده کنید.

  • بررسی نمایۀ ISC

برای این منظور از Islamic World Science Citation Center استفاده کنید.

  • بررسی نشریات مورد تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

برای این منظور به فهرست مجلات نامعتبر و فهرست مجلات معتبر ارائه شده از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مراجعه کنید.
44444444
بررسی مجله در پنج نمایۀ مطرح شده

 بررسی عنوان مجله در نمایه‌های؛

  • نمایۀ ISI
  • نمایۀ Scopus
  • نمایۀ Pubmed
  • نمایۀ ISC
  • نشریات علمی پژوهشی و علمی ترویجی مورد تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

مجلات نامعتبر

  • مجلات جعلی (Fake Journal)18888888888888888

مجلاتی که وجود خارجی ندارند و فاقد اطلاعات اصیل و واقعی هستند و هیچ ردی از آنها در نمایه‌نامه‌ها و فهرست‌های مصوب نیست.

شناسایی:

  • نداشتن ISSN
  • نداشتن سایت رسمی
  • نداشتن حوزۀ موضوعی خاص و محدود
  • مجلات چپاولگر (Predatory Journal)

این مجلات جعلی و دروغین نیستند، گاهی معتبرند و به دلیل اهداف مالی به مجلۀ بی‌کیفیت تبدیل می‌شوند، دارای اهداف مالی هستند، از نمایه‌نامه‌ها و شناسۀ نامعتبر برای ایجاد نمود معتبر و قانونی استفاده می‌کنند، تبلیغ چاپ مقاله از طریق ایمیل فراخون ارسال و اطلاع‌رسانی می‌شود، زمان داوری و انتشار آنها بسیار کوتاه است، در هر شماره تعداد زیادی مقاله منتشر می‌کنند.

شناسایی:

  • دریافت هزینه برای انتشار در مدت کوتاه
  • کوتاه بودن زمان داوری و انتشار
  • تعداد زیاد مقالات در هر شماره
  • عدم درج وابستگی سازمانی و نشانی صحیح و دقیق ویراستاران
  • ورود به سایت مجله و مشاهدۀ شاخص یا شناسۀ جعلی

*** شاخص‌ یا شناسۀ جعلی یا نامعتبر

شاخص‌های جعلی به تقیلد از شاخص‌های معتبری مانند IF(Impact Factor) و به منظور اعتباربخشی به مجلات نامعتبر (مجلات چپاولگر یا Predatory Journal) توسط شرکت‌ها و یا افراد جعلی ایجاد شده و به کار می‌روند. برخی شاخص‌های جعلی عبارت‌اند از؛

  • Index copernicus
    Institue for Science Information (ISI)
  • International Scientific Institue (ISI)
  • International Scientific Indexing (ISI)
  • General Impact Factor (General IF)
  • Universal Impact Factor (Universal IF)
  • Global Impact Factor (Global IF)

444444444444444444444444444444444444444

  • مجلات ربوده شده (Hijacked Journal)
    وبسایت دومی برای مجلات معتبر هستند. اطلاعات آنها مشابه اطلاعات وبسایت اصلی مجله است (با تفاوت‌های ظریف در نشانی URL)

56666666666666666شناسایی:

  • بررسی لیست سیاه مجلات (وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری)
  • بررسی نمایه‌نامه‌های Web of Science، Scopus، Pubmed و ISC (در صورت وجود در این نمایه نامه‌ها رفتن به مرحلۀ بعدی)
  • بررسی Alexa برای شناسایی بازدیدکنندگان و سایت‌های اشاره کننده (سایت مورد نظر باید دارای حداقل سه ترافیک باشد)

hhhhhhhhhhhhدسترسی در Alexa.com

  • بررسی Whois Lookup برای شناسایی عمر دامنه و سازندۀ آن (مشاهدۀ زمان فعال‌سازی و سازنده)

ggggggggggggggggggggدسترسی در http://whois.domaintools.com

  • بررسی WayBackmachine برای مشاهدۀ وضعیت صفحۀ وبسایت در سال‌های مختلف (مشاهدۀ تصاویر وبسایت مجله در زمان‌های مختلف برای بررسی وضعیت)

ttttttttttttدسترسی در https://archive.org

نویسنده: معصومه انصاری

درباره ی معصومه انصاری

- دانش‌آموختۀ کارشناسی کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی و دانشجوی کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی شهید بهشتی - کارشناس علم سنجی دانشگاه علوم پزشکی کردستان

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*